Op het gangbare vrije uitloop bedrijf Van Kampen Pluimvee, van Gerben en Bertine van Kampen in Scherpenzeel, beschikken 52.000 kippen over 21 ha uitloop. In het voorjaar van 2020 is in de uitloop een boomweide met appelbomen aangelegd.
Motivatie voor agroforestry
Gerben en Bertine zijn voornamelijk op zoek naar beschutting voor de kippen. Door de openheid in het gebied kan het er hard waaien en blijven de kippen, ondanks de grote uitloop, dicht bij de stal. In agroforestry zagen Gerben en Bertine een mogelijkheid om beschutting te bieden voor de kippen en tegelijkertijd bij te dragen aan de aantrekkelijkheid van de uitloop en CO2-vastlegging op het bedrijf. Hierin zien ze goede reclame voor het bedrijf.
Motivatie keuze teeltsysteem
De keuze voor sapappels was snel gemaakt dankzij familieleden van Gerben en Bertine die ook sapappels hebben staan en daar zelf sap van maken. Dit biedt een makkelijke afzetmogelijkheid voor de appels. Er is gekozen voor een boomweide (ruimere plantafstand) rondom de stal, zodat het gras tussen de bomen nog makkelijk geoogst kan worden.
Naast sapappels hebben Gerben en Bertine er ook voor gekozen om een paar handappels en een paar walnoten in kleine hoekjes van de uitloop te planten. Naast de uitloop stond al een grote walnoot die het goed deed. De diversiteit aan boomsoorten vinden Gerben en Bertine een leuke toevoeging aan het bedrijf.
Aanplant en ervaringen
In maart 2020 zijn de bomen geplant. In totaal is er 2,3 ha aangeplant. Daarvan bestaat 0.5 ha uit walnoot met een plantafstand van 8 x 10 meter. De handappels beslaan 0,1 ha en zijn in een rij geplant met 10 meter afstand tussen de bomen. Het grootste deel van de aanplant bestaat uit sapappels, die als een boomweide in de uitloop zijn geplant op een onderlinge afstand van 15 meter.
Voor elke boom is eerst met een kraantje een groter gat gemaakt dan nodig, zodat de grond rondom de boom goed losgewoeld was. Daarna zijn de bomen geplant. Bij elke boom zijn boompalen geplaatst om de boom extra stevigheid te bieden tegen de wind.
Een maand na de aanplant stonden de appels al in bloei en leken ze goed aangeslagen. Vanwege de droogte heeft Gerben de aanplant de eerste weken frequent water gegeven om te zorgen dat de aanplant goed aanslaat.
Daarnaast zijn na verloop van tijd wat grotere palen geplaatst om de te zwaar wordende fruitbomen te ondersteunen. Bij de meeste fruitbomen is ook vogelgaas aangebracht om de bast te beschermen tegen aantasting van andere dieren. Rondom de stal was dit niet nodig, omdat hier geen andere dieren kwamen en de bast door de kippen nog met rust werd gelaten.
Gerben heeft aangegeven tevreden te zijn met de gang van zaken. De aanplant is goed aangeslagen, ook de walnoten doen het goed. De fruitbomen vindt Gerben leuker omdat hij het fruit hiervan samen met de kinderen kan plukken en er sap van gemaakt kan worden waar ze samen het hele jaar door van kunnen genieten. Het verdienmodel blijft de kippen, de walnoten zijn een mooie bijzaak, evenals het appelsap van eigen land.
Het is nog te vroeg om te zeggen of de kippen gebruik maken van de beschutting van de walnoten en fruitbomen, omdat deze nog te klein zijn. Er zijn ook wilgen aanwezig en deze krijgen door hun grotere omvang nog de voorkeur om onder te schuilen.